Học từ xa là gì? Có khó không? Học từ xa mất bao lâu?

Học từ xa là một hình thức đã xuất hiện từ rất lâu. Đối với nhiều người, quyết định theo học một khóa học từ xa có thể là một bước đi không hề dễ dàng. Trước khi đăng ký, bạn cần cân nhắc kỹ tất cả các khía cạnh, từ chi phí đến tính linh hoạt, từ chương trình học đến cơ hội việc làm sau này. Bài viết sau đây sẽ giúp làm sáng tỏ một số ưu điểm và nhược điểm chính của học từ xa để bạn có thể quyết định đúng đắn hơn về tương lai học tập của mình.

Học từ xa là gì?

Học từ xa là một hình thức giáo dục mà người học không cần phải có mặt tại trường học theo thời gian biểu cố định. Thay vào đó, người học có thể truy cập vào các tài liệu học tập, bài giảng, và các hoạt động tương tác khác nhau thông qua thư từ, hay internet hoặc các phương tiện điện tử khác. 

Sự khác biệt căn bản giữa học từ xa và học trực tuyến (Online)

Lịch sử hình thành & phát triển của hình thức học từ xa đã có từ rất lâu. Với hình thức này, người học có thể học bất cứ nơi đâu và vào bất kỳ thời gian nào tùy ý.

Hiện nay nhiều người hiểu lầm học từ xa là Học Online và chỉ cần có một thiết bị kết nối internet, cách hiểu này không sai nhưng chưa thực sự chính xác, vì học từ xa có thể hiểu theo nghĩa rộng hơn: Tự học có hướng dẫn thông qua tài liệu được biên soạn sẵn (Ví dụ: Thư từ, giáo trình, tin nhắn, v.v..). Còn học Online thì cũng là tự học có hướng dẫn nhưng phải thông qua một hệ thống điện tử LMS (Learning Management System) với các nội dung bài giảng video, hình ảnh, tài liệu, v.v… được biên soạn sẵn.

Học từ xa đã phá vỡ giới hạn về không gian và thời gian, tạo điều kiện cho những học viên không thể đến lớp truyền thống có cơ hội tiếp cận kiến thức thông qua các tài liệu số, nền tảng đào tạo trực tuyến giữa nhà trường và học viên.

Học từ xa được ứng dụng rộng rãi trong giáo dục đại học. Thay vì buộc phải theo học các lớp chính quy tại trường, sinh viên có thể học tập tại nhà nhưng vẫn được nhận bằng cấp có giá trị tương đương.

Học từ xa có thể được chia thành hai loại chính: học từ xa truyền thống và học từ xa trực tuyến.

• Học từ xa truyền thống sử dụng các phương tiện truyền thống như thư từ, băng đĩa, và các công nghệ khác để cung cấp nội dung học tập cho người học.
• Học từ xa trực tuyến sử dụng internet để cung cấp nội dung học tập cho người học.

Đại học Stafford đã phân biệt hai khái niệm này qua 03 khía cạnh như sau:

Sự khác biệt về tương tác

Với các khóa học từ xa, việc tương tác thường là không đồng bộ (không trực tiếp) và chủ yếu là các câu hỏi và trả lời mang tính chính thức, trong khi với các chương trình học trực tuyến, việc tương tác là đồng bộ, trực tiếp và mang tính không chính thức hơn nhiều.

Sự khác biệt về giảng dạy

Đây có lẽ là sự khác biệt lớn nhất giữa hai hình thức. Với học từ xa, bạn có thể có một số bài giảng được ghi lại nhưng không có tương tác trực tiếp qua mạng. Với học trực tuyến, như tên gọi của nó, tất cả việc học được thực hiện online thông qua kết hợp các buổi học trực tiếp, các bài giảng được ghi lại và các phiên chat.

Sự khác biệt về tài liệu học tập

Nội dung của tài liệu học tập trong bất kỳ chương trình nào cũng nên giống nhau bất kể chương trình được triển khai như thế nào. Tuy nhiên, các khóa học từ xa truyền thống thường phụ thuộc vào tài liệu học tập tĩnh như sách vật lý và file PDF… trong khi các chương trình học trực tuyến phụ thuộc vào tài liệu học tập năng động và tương tác hơn như video, bài kiểm tra và tài liệu thay đổi dựa trên kết quả làm bài kiểm tra của bạn.

Ưu nhược điểm của học từ xa

Học từ xa là xu hướng đào tạo hiện đại, mang lại nhiều tiện ích nhưng cũng kèm theo một số thách thức nhất định. Để đưa ra quyết định đúng đắn, các bạn cần cân nhắc kỹ cả ưu điểm và nhược điểm của hình thức học này.

Dưới đây là một số ưu nhược điểm chính của việc học từ xa mà các bạn nên biết:

Học từ xa có những ưu điểm sau

Học từ xa đem lại nhiều lợi ích cho người học. Trước hết, hình thức học này rất linh hoạt về thời gian và không gian. Học viên có thể tiếp cận các bài giảng, tài liệu hay làm bài tập mọi lúc mọi nơi miễn là có kết nối internet. Điều này giúp việc học tập không bị giới hạn bởi thời gian biểu cố định hay địa điểm nhất định.

Học phí của các khóa học từ xa thường rẻ hơn so với học trực tiếp. Học viên cũng tiết kiệm được chi phí đi lại, ăn ở và các chi phí sinh hoạt khác. Đây là một lợi thế đáng kể của học từ xa.

Hình thức học này cũng rất phù hợp với những người bận rộn, không có nhiều thời gian để đến lớp. Dù bận rộn công việc hay gia đình, học viên vẫn có thể sắp xếp thời gian học linh hoạt phù hợp với điều kiện của bản thân.

Học từ có một số nhược điểm như

Bên cạnh những ưu điểm trên, học từ xa cũng vẫn còn một số hạn chế. Một trong những nhược điểm lớn nhất là sự thiếu vắng của sự tương tác trực tiếp giữa giảng viên và học viên cũng như giữa các học viên với nhau. Mọi hoạt động trao đổi diễn ra trên Online và không được liên tục trong một nhốm

Ngoài ra, học từ xa cũng đòi hỏi người học phải có khả năng tự học, tự nghiên cứu và tự giải quyết các thắc mắc về bài học cao hơn nhiều so với học truyền thống. Không phải ai cũng có đủ năng lực và ý chí để có thể học hiệu quả trong môi trường trực tuyến, nhất là khi thiếu sự giám sát và đôn đốc của giáo viên.

Học từ xa có khó không?

Đối với nhiều người, học từ xa có thể là một thách thức đáng kể. Tuy nhiên, mức độ khó khăn của việc học từ xa thực sự phụ thuộc vào một số yếu tố then chốt.

Trước hết, khả năng tự học của mỗi cá nhân đóng một vai trò quan trọng trong thành công của việc học từ xa. Khi không có sự giám sát trực tiếp của giáo viên, học viên cần có khả năng tự đặt mục tiêu, lập kế hoạch học tập và tự đánh giá hiệu quả của quá trình học.

Thứ hai, do học từ xa đòi hỏi phải kết hợp nhiều hoạt động khác nhau trong cuộc sống, khả năng quản lý thời gian hiệu quả là rất cần thiết. Cuối cùng, vì sự tương tác trực tiếp hạn chế, học viên cũng cần có khả năng giao tiếp tốt qua các phương tiện, công cụ hỗ trợ học trực tuyến như Zalo, Zoom, Teams, Google Meet, v.v… để hỗ trợ quá trình học tập.

Những người mạnh về các kỹ năng này có thể dễ dàng thích ứng với học từ xa. Những người còn hạn chế có thể gặp nhiều thách thức hơn và cần đầu tư thêm công sức để thành công.

Học từ xa hết bao tiền?

Chi phí cho việc học từ xa là một yếu tố quan trọng cần xem xét. Mặc dù có sự đa dạng giữa các trường đại học và ngành học, nhìn chung học phí dao động từ 400.000 đến 1.000.000 đồng cho mỗi tín chỉ tùy thuộc vào hệ đào tạo.

Điều này có nghĩa là đối với một chương trình đại học từ xa tiêu chuẩn khoảng 120 tín chỉ, tổng chi phí có thể lên tới hàng chục triệu đồng. Bên cạnh đó, sinh viên cũng phải đóng thêm một số khoản phí khác như phí xét tuyển, nhập học, bảo hiểm y tế. Như vậy, tổng chi phí cho cả khóa học phụ thuộc vào trường và ngành cụ thể, nhưng có thể lên tới cả trăm triệu đồng.

Đây là khoản đầu tư đáng kể mà sinh viên cần cân nhắc kỹ lưỡng khi quyết định theo học hệ từ xa.

Tại sao nên học từ xa?

Học từ xa ngày càng trở nên phổ biến bởi nó mang đến nhiều lợi ích đáng kể cho người học.

Tính linh hoạt về thời gian và không gian học tập là một điểm cộng lớn của học từ xa. Học viên có thể tiếp cận các bài giảng, tài liệu ở bất cứ đâu và bất kỳ lúc nào. Điều này rất thuận tiện cho những ai đang đi làm hoặc có gia đình. Bên cạnh đó, chi phí cho ăn ở, đi lại cũng được tiết kiệm đáng kể.

Tuy nhiên, học từ xa đòi hỏi người học phải có ý thức tự giác cao, khả năng tự học tốt cũng như các kỹ năng quản lý thời gian, giao tiếp online. Đây có thể là thách thức lớn với một số đối tượng. Vì vậy, cân nhắc kỹ các ưu nhược điểm là điều cần thiết trước khi quyết định theo học từ xa.

Học từ xa mất bao lâu?

Thời gian hoàn thành khóa học từ xa phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Trước hết, tùy thuộc vào ngành học và chuyên ngành cụ thể mà độ dài có sự khác biệt đáng kể. Những ngành kỹ thuật, y học thường mất nhiều thời gian hơn so với các ngành kinh doanh hay nhân văn.

Bên cạnh đó, trình độ hiện tại của học viên cũng ảnh hưởng rất lớn. Người đã có bằng cử nhân sẽ mất ít thời gian hơn để lấy bằng thạc sĩ từ xa. Cuối cùng, khả năng tự học cũng quyết định đến tiến độ hoàn thành khóa học.

Nhìn chung, một chương trình cử nhân từ xa thường mất từ 3-4 năm tùy thuộc các yếu tố trên hay một chương trình ngắn hạn có thể là 2 – 3 ngày hoặc 1 – 2 tháng. Tuy nhiên, để biết chính xác hơn thời gian cụ thể, học viên cần liên hệ trực tiếp với nhà trường.

Một số mẹo để học tập hiệu quả từ xa

Để đạt hiệu quả cao trong học tập từ xa, học viên cần xác lập những mục tiêu rõ ràng, chi tiết cả về ngắn hạn lẫn dài hạn. Trên cơ sở đó, xây dựng một lộ trình học tập phù hợp, bao gồm các phương pháp và hoạt động cụ thể. Bên cạnh đó, việc tạo dựng một môi trường học tập thuận lợi, yên tĩnh cũng vô cùng quan trọng.

Trong suốt quá trình học, học viên cần theo sát tiến độ và kết quả học tập để kịp thời điều chỉnh phương pháp cho phù hợp. Ngoài ra, thường xuyên trao đổi với giảng viên và đồng môn cũng giúp người học tiếp thu bài hiệu quả và duy trì động lực. Áp dụng những nguyên tắc trên sẽ giúp quá trình học từ xa trở nên suôn sẻ và thú vị hơn.

Các câu hỏi thường gặp

Học từ xa đang là lựa chọn phổ biến của nhiều người có nhu cầu nâng cao trình độ học vấn nhưng không đủ thời gian đến lớp do công việc, gia đình. Tuy nhiên, học từ xa với mô hình đào tạo trực tuyến còn khá mới mẻ và nhiều người vẫn chưa nắm rõ hoàn toàn.

Sau đây là một số câu hỏi thường gặp về hình thức học tập này nhằm giải đáp những thắc mắc, định hướng và giúp các bạn tự tin hơn khi lựa chọn.

Bằng cấp của học từ xa có giá trị không?

Bằng tốt nghiệp từ xa được Nhà nước công nhận đầy đủ và có giá trị pháp lý và giá trị sử dụng tương đương với bằng chính quy. Điều này có nghĩa là khi xin việc hay xét tuyển, bằng từ xa sẽ được đánh giá ngang bằng với bằng học truyền thống. Người học không cần lo lắng về tính pháp lý của văn bằng khi theo học hình thức này.

Nên chọn trường nào để học từ xa?

Khi lựa chọn cơ sở đào tạo từ xa, yếu tố quan trọng nhất cần xem xét là uy tín và chất lượng đào tạo của nhà trường. Bạn nên tìm hiểu kỹ về chương trình học, đội ngũ giảng viên và cơ sở vật chất phục vụ việc học trực tuyến. Ngoài ra ngành học cần phù hợp với định hướng nghề nghiệp và khả năng tài chính của bản thân để đảm bảo có thể theo học đến cùng.

Bạn cũng có thể liên hệ các trung tâm liên kết tư vấn Tuyển sinh như Đông Phương DPE để tham khảo thêm các chương trình và trường học. Các trung tâm liên kết này là nơi có nhiều kinh nghiệm để có thể giúp bạn tìm được ngôi trường ưng ý.

Điều kiện để đăng ký học từ xa?

Để đăng ký học từ xa, người học cần đáp ứng một số yêu cầu cơ bản về độ tuổi (từ 18 tuổi trở lên) hoặc đã tốt nghiệp THPT. Sức khỏe là yếu tố quan trọng vì học từ xa đòi hỏi khả năng tự học và kỷ luật cao. Người học cũng cần cam kết thực hiện đầy đủ khối lượng học tập theo quy định của nhà trường.

Làm thế nào để học hiệu quả?

Để học từ xa hiệu quả, điều quan trọng nhất là xây dựng được thói quen học tập khoa học và kỷ luật. Người học cần lập kế hoạch chi tiết cho từng giai đoạn, sắp xếp thời gian hợp lý giữa công việc và học tập. Việc tương tác thường xuyên với giảng viên và bạn học qua các kênh trực tuyến sẽ giúp duy trì động lực và giải đáp được các thắc mắc kịp thời.

Học văn bằng 2 sư phạm từ xa năm 2025 có được không?

Theo quy định mới của Bộ Giáo dục và Đào tạo tại Thông tư số 28, từ năm 2024 các trường sẽ không còn được phép đào tạo ngành Sư phạm theo hình thức từ xa. Do đó, sang năm 2025 việc học văn bằng 2 sư phạm từ xa sẽ không thể thực hiện được. Người có nhu cầu học ngành này cần cân nhắc các hình thức đào tạo khác.

Tổng kết

Như vậy, có thể thấy học từ xa có cả những ưu điểm và nhược điểm nhất định. Tùy vào điều kiện và nhu cầu cụ thể mà các bạn có thể cân nhắc lựa chọn phù hợp.

Tuy nhiên, tích cực học tập, tự giác, chủ động là yêu cầu quan trọng với mọi hình thức đào tạo. Đặc biệt, khi theo học hệ từ xa, đòi hỏi học viên phải có ý thức tự học cao để hoàn thành tốt chương trình. Cân nhắc kỹ năng và động lực của bản thân cũng là điều hết sức cần thiết trước khi đăng ký.

Chúc các bạn thành công!