Ngành Việt Nam học ra trường làm gì? Lương có cao không?

Ngành Việt Nam học thường bị gắn mác là “khó kiếm việc” hoặc “lương thấp”, dẫn đến nhiều hiểu lầm và định kiến trong xã hội. Thế nhưng, thực tế lại cho thấy một bức tranh hoàn toàn khác. Vậy, đâu là những lựa chọn cụ thể và mức lương mong đợi cho những cử nhân mang trong mình tình yêu và sự am hiểu về đất nước? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau đây nhé!

Ngành Việt Nam học ra trường làm nghề gì?

Cơ hội nghề nghiệp ngành Việt Nam học ngày càng rộng mở và đa dạng. Với kiến thức và các kỹ năng được trang bị, sau khi tốt nghiệp ngành này, các bạn có thể đảm nhiệm công việc ở các lĩnh vực như:

Giáo dục

Một trong những con đường phổ biến nhất cho sinh viên tốt nghiệp Ngành Việt Nam học là làm giáo viên. Với kiến thức sâu rộng về ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam, họ có thể dạy tại các trường tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông, hoặc ngay cả tại các đại học. Ngoài ra, họ còn có thể làm giáo viên tiếng Việt cho người nước ngoài (Vietnamese as a Foreign Language – VFL) ở Việt Nam hoặc ở nước ngoài, đặc biệt là trong các cộng đồng người Việt hải ngoại.

Dịch thuật và phiên dịch 

Kỹ năng ngôn ngữ mạnh mẽ mà sinh viên Ngành Việt Nam học rèn luyện trong quá trình học tập khiến họ trở thành ứng viên lý tưởng cho các vị trí dịch thuật và phiên dịch. Họ có thể làm việc cho các cơ quan chính phủ, công ty đa quốc gia, tổ chức phi chính phủ (NGO), hoặc làm freelancer. Với khả năng hiểu rõ ngữ cảnh văn hóa, họ có thể đảm bảo rằng các văn bản được dịch không chỉ chính xác về ngôn ngữ mà còn phù hợp về văn hóa.

Nghiên cứu học thuật

Sinh viên có đam mến với nghiên cứu có thể tiếp tục theo đuổi học vị cao hơn như Thạc sĩ hoặc Tiến sĩ và làm việc trong lĩnh vực nghiên cứu học thuật. Họ có thể gia nhập các viện nghiên cứu, trung tâm văn hóa, hoặc làm giảng viên đại học. Nghiên cứu trong lĩnh vực Việt Nam học có thể bao gồm nhiều chủ đề như lịch sử Việt Nam, văn học Việt, xã hội học, nhân chủng học, và nghiên cứu văn hóa.

Du lịch và hướng dẫn viên 

Với kiến thức sâu rộng về lịch sử và văn hóa Việt Nam, sinh viên Ngành Việt Nam học có thể làm hướng dẫn viên du lịch. Họ có thể làm việc cho các công ty du lịch, dẫn đoàn du lịch trong nước hoặc quốc tế, giúp du khách hiểu sâu hơn về di sản văn hóa, lịch sử, và truyền thống của Việt Nam. Ngoài ra, họ còn có thể viết và biên soạn các tài liệu, hướng dẫn du lịch.

Truyền thông và báo chí 

Kỹ năng viết và phân tích của sinh viên Ngành Việt Nam học rất phù hợp với ngành truyền thông và báo chí. Họ có thể làm phóng viên, biên tập viên, hoặc nhà báo chuyên viết về văn hóa, xã hội, và lịch sử Việt Nam. Họ cũng có thể làm việc cho các đài phát thanh, truyền hình, hoặc các trang thông tin điện tử, sản xuất nội dung liên quan đến Việt Nam.

Bảo tàng và lưu trữ 

Với kiến thức về lịch sử và văn hóa, sinh viên Ngành Việt Nam học có thể làm việc trong các bảo tàng, trung tâm văn hóa, hoặc lưu trữ quốc gia. Họ có thể tham gia vào việc bảo tồn, phục hồi, và trình bày di sản văn hóa, tổ chức triển lãm, và giáo dục công chúng về lịch sử và văn hóa Việt Nam.

Các vị trí công việc phổ biến trong ngành Việt Nam học 

Việt Nam đang trong quá trình hội nhập toàn cầu, do đó ngành Việt Nam học sẽ giúp sinh viên hiểu hơn về đất nước, con người của chính đất nước mình cũng như giúp bạn bè quốc tế hiểu hơn về đất nước, con người Việt Nam.

Sau khi ra trường, sinh viên ngành Việt Nam học có thể đảm nhận các vị trí công việc như: 

• Giảng viên/ Nghiên cứu viên: Đây là những vị trí chuyên môn cao trong ngành Việt Nam học, yêu cầu có trình độ cao và kinh nghiệm nghiên cứu đầy đủ. Các giảng viên và nghiên cứu viên thường làm việc tại các trường đại học hoặc tổ chức nghiên cứu lớn.
• Biên tập viên: Nếu bạn có khả năng viết lách tốt, bạn có thể tìm kiếm việc làm trong vai trò biên tập viên cho các tạp chí, sách và báo cáo liên quan đến ngành Việt Nam học.
• Hướng dẫn viên du lịch: Với sự phát triển của ngành du lịch ở Việt Nam, nhu cầu về hướng dẫn viên du lịch có kiến thức sâu về lịch sử và văn hóa của đất nước ngày càng tăng. Do đó, người làm việc trong ngành Việt Nam học cũng có thể tìm được công việc trong lĩnh vực này.
• Các tổ chức phi chính phủ: Nhiều tổ chức phi chính phủ như các tổ chức phi lợi nhuận, tổ chức phi chính phủ quốc gia và các tổ chức quốc tế cũng có nhu cầu tuyển dụng những người có kiến thức về Việt Nam học để làm việc trong các dự án hoặc chương trình liên quan đến đất nước này.

Mức lương trung bình ngành Việt Nam học 

Mức lương của cử nhân Việt Nam học có sự phân hóa khá rõ rệt, phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Những bạn mới ra trường thường bắt đầu với các vị trí như trợ lý nghiên cứu, nhân viên văn thư tại các trung tâm nghiên cứu, bảo tàng, thư viện hoặc các tổ chức văn hóa – xã hội. Mức lương khởi điểm cho các vị trí này có thể dao động từ 7 đến 12 triệu đồng/tháng tại các thành phố lớn như Hà Nội và Hồ Chí Minh.

Tuy nhiên, tiềm năng phát triển thu nhập trong ngành Việt Nam học là hoàn toàn có thật. Khi tích lũy kinh nghiệm và nâng cao trình độ chuyên môn, các cử nhân Việt Nam học có thể đảm nhận các vị trí chuyên sâu hơn như nghiên cứu viên, chuyên viên văn hóa, hướng dẫn viên du lịch văn hóa – lịch sử, biên tập viên các ấn phẩm văn hóa, hoặc giảng viên tại các trường cao đẳng, đại học.

Ở những vị trí này, mức lương có thể tăng lên đáng kể, dao động từ 15 đến 30 triệu đồng/tháng, thậm chí cao hơn đối với những người có nhiều năm kinh nghiệm và đóng góp quan trọng.

Ngoài ra, các tổ chức nước ngoài, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực du lịch văn hóa cao cấp hoặc các dự án nghiên cứu quốc tế thường có mức đãi ngộ hấp dẫn hơn so với các đơn vị nhà nước truyền thống. Bên cạnh đó, khả năng ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, cũng là một lợi thế lớn giúp các cử nhân Việt Nam học có cơ hội làm việc trong các môi trường quốc tế và nhận được mức lương cạnh tranh hơn.

Các yếu tố ảnh hưởng đến mức lương ngành Việt Nam học 

Mức lương trong ngành Việt Nam học không chỉ phụ thuộc vào bằng cấp hay thâm niên mà còn bị chi phối bởi tính linh hoạt trong ứng dụng kiến thức vào thực tiễn.Cụ thể các yếu tố ảnh hưởng đến mức lương ngành Việt Nam học  bao gồm: 

Trình độ học vấn và chuyên môn

Những người sở hữu bằng thạc sĩ hoặc tiến sĩ thường có lợi thế trong các vị trí nghiên cứu, giảng dạy đại học, hoặc làm việc tại các tổ chức quốc tế. Ví dụ, giảng viên đại học có bằng tiến sĩ có thể nhận mức lương cao hơn 30–50% so với người chỉ có bằng cử nhân. Tuy nhiên, ở một số lĩnh vực ứng dụng như du lịch hoặc báo chí, kinh nghiệm thực tế đôi khi được đánh giá cao hơn bằng cấp.

Kinh nghiệm làm việc

Số năm kinh nghiệm và tính chất công việc trước đây ảnh hưởng trực tiếp đến mức lương. Một người từng làm việc trong các dự án hợp tác quốc tế, tổ chức phi chính phủ (NGO), hoặc có thâm niên giảng dạy thường được trả lương cao. Chẳng hạn, một chuyên gia tư vấn văn hóa cho doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam có thể kiếm được 20–30 triệu đồng/tháng, trong khi sinh viên mới ra trường chỉ nhận mức 8–10 triệu.

Lĩnh vực và môi trường làm việc

• Giáo dục và nghiên cứu: Các trường đại học hoặc viện nghiên cứu thường áp dụng bảng lương cố định theo quy định nhà nước, dao động từ 10–20 triệu đồng/tháng tùy cấp bậc.
• Doanh nghiệp tư nhân và tổ chức quốc tế: Công ty đa quốc gia, tổ chức như UNDP hay UNESCO trả lương cao hơn, từ 25–50 triệu đồng/tháng cho vị trí chuyên gia phân tích thị trường hoặc quản lý dự án.
• Du lịch và truyền thông: Hướng dẫn viên du lịch chuyên về văn hóa Việt có thể thu nhập 15–25 triệu đồng/tháng, tùy vào lượng khách và khả năng ngoại ngữ.

Địa điểm làm việc

Mức sống ở các thành phố lớn như Hà Nội hay TP.HCM thường đi kèm với lương cao hơn. Ví dụ, một nhà nghiên cứu ở Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội tại Hà Nội có thể nhận lương cao hơn 20% so với đồng nghiệp làm tại các tỉnh miền Trung. Bên cạnh đó, làm việc ở nước ngoài (như giảng dạy tiếng Việt tại Mỹ hoặc Hàn Quốc) cũng mang lại thu nhập gấp 2–3 lần trong nước.

Ngoại ngữ và kỹ năng chuyên sâu

Thông thạo tiếng Anh, tiếng Trung, hoặc tiếng Pháp giúp ứng viên tiếp cận các vị trí toàn cầu. Đặc biệt, kiến thức chuyên sâu về kinh tế, luật pháp, hoặc quan hệ quốc tế của Việt Nam là điểm cộng lớn. Một biên phiên dịch song ngữ trong hội nghị quốc tế có thể kiếm 500.000–1.000.000 VND/giờ, trong khi kỹ năng phân tích dữ liệu về xu hướng văn hóa-xã hội lại được các công ty công nghệ trả lương cao.

Nhu cầu thị trường

Giai đoạn 2020–2030, khi Việt Nam trở thành điểm đến đầu tư hấp dẫn, nhu cầu nhân sự am hiểu văn hóa và môi trường kinh doanh địa phương tăng mạnh. Theo báo cáo của Navigos Group, lương trong nhóm ngành xã hội và nghiên cứu tăng trung bình 7%/năm. Ngược lại, ở những lĩnh vực bão hòa như giảng dạy tiếng Việt cổ điển, mức lương có xu hướng chững lại.

Chính sách nhà nước và điều kiện kinh tế

Các chương trình quảng bá văn hóa Việt Nam ra thế giới (nhờ Đề án 2021–2030 của Chính phủ) tạo thêm việc làm trong ngành. Tuy nhiên, khủng hoảng kinh tế có thể khiến doanh nghiệp cắt giảm ngân sách cho nghiên cứu xã hội, ảnh hưởng đến thu nhập của nhân sự trong ngành.

So sánh mức lương của ngành Việt Nam học với các ngành nghề khác

Hiện nay, ngành Việt Nam học đang đối mặt với một nghịch lý đáng chú ý về mặt thu nhập. Trong khi các chuyên gia Việt Nam học sở hữu vốn kiến thức sâu rộng về lịch sử, văn hóa và ngôn ngữ của một đất nước đang ngày càng khẳng định vị thế trên trường quốc tế, mức lương trung bình của họ lại thường thấp hơn đáng kể so với nhiều ngành nghề khác, đặc biệt là các lĩnh vực kỹ thuật và tài chính.

Một chuyên gia Việt Nam học tại các trường đại học hay viện nghiên cứu thường nhận mức lương khởi điểm từ 8-12 triệu đồng mỗi tháng, trong khi đó một kỹ sư công nghệ thông tin mới ra trường có thể dễ dàng nhận được 15-20 triệu đồng.

Sự chênh lệch này càng trở nên rõ rệt khi so sánh với các chuyên gia tài chính-ngân hàng hay quản trị kinh doanh, những người có thể đạt mức thu nhập lên đến 25-30 triệu đồng ngay từ những năm đầu sự nghiệp. Đáng chú ý, mức chênh lệch này không phản ánh đúng giá trị kiến thức chuyên môn hay thời gian đào tạo mà các nhà Việt Nam học phải trải qua.

Nguyên nhân của tình trạng này xuất phát từ cơ cấu thị trường lao động và định hướng phát triển kinh tế. Các ngành khoa học xã hội và nhân văn, trong đó có Việt Nam học, thường gắn liền với các cơ quan nhà nước, viện nghiên cứu, hoặc trường học – những đơn vị có ngân sách giới hạn và cơ cấu lương cứng nhắc. Trong khi đó, các ngành kỹ thuật, tài chính hay kinh doanh quốc tế được hưởng lợi từ làn sóng đầu tư nước ngoài, sự phát triển của khu vực tư nhân, và xu hướng toàn cầu hóa của nền kinh tế Việt Nam.

Mặc dù vậy, trong những năm gần đây, sự phát triển của ngành du lịch văn hóa và nhu cầu ngày càng tăng về các chuyên gia hiểu biết sâu sắc về Việt Nam từ các doanh nghiệp đa quốc gia đang tạo ra những cơ hội mới cho người học ngành này. Các vị trí như chuyên gia tư vấn văn hóa tại các công ty nước ngoài, biên tập viên chuyên về nội dung Việt Nam, hay quản lý dự án liên quan đến bảo tồn di sản đang dần cải thiện triển vọng thu nhập cho sinh viên tốt nghiệp ngành Việt Nam học.

Điều đáng nói là giá trị thực sự của ngành học này không chỉ đơn thuần được đo lường bằng con số lương tháng. Đóng góp của các nhà Việt Nam học trong việc gìn giữ, phát triển và quảng bá các giá trị văn hóa, lịch sử của dân tộc là những tài sản vô giá, tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững và bản sắc quốc gia trong thời đại hội nhập toàn cầu.

Tình trạng nhân lực ngành Việt Nam học 

Theo các cơ quan đo lường nguồn nhân lực, tình hình nguồn nhân lực trong lĩnh vực xã hội, bao gồm cả ngành Việt Nam học, đang đối diện với một tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng. Đây là một vấn đề cấp bách cần được giải quyết nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững của lĩnh vực này.

Nguyên nhân chính của tình trạng thiếu hụt nhân lực xuất phát từ thực tế rằng, trong những năm gần đây, cơ hội việc làm trong các ngành xã hội, bao gồm Việt Nam học, đã trở nên khó khăn và thu nhập thường không cao so với một số ngành nghề khác như công nghệ thông tin, tài chính, hoặc y tế. 

Theo đánh giá của các chuyên gia, đến năm 2025, ngành Việt Nam học sẽ cần tuyển dụng hàng năm khoảng 8.100 người. Con số này cho thấy rõ ràng nhu cầu ngày càng tăng của ngành và đồng thời, ngành Việt Nam học đang đứng đầu trong danh sách các ngành cần tìm kiếm nguồn nhân lực. Nếu không có các biện pháp hiệu quả, tình trạng thiếu hụt nhân lực sẽ ngày càng trầm trọng, ảnh hưởng tiêu cực đến nghiên cứu, giảng dạy, và bảo tồn di sản văn hóa quốc gia.

Để khắc phục tình trạng thiếu hụt nhân lực trong ngành Việt Nam học và thu hút những tài năng đầy tiềm năng, các cơ quan và tổ chức đã đưa ra một loạt các biện pháp nhằm cải thiện tình hình. Một trong những biện pháp quan trọng và hiệu quả nhất là điều chỉnh mức lương trong ngành, đảm bảo rằng mức lương cho các vị trí trong ngành Việt Nam học sẽ không thấp hơn so với các ngành nghề khác. Điều này không chỉ nhằm thu hút sinh viên mới tốt nghiệp mà còn giữ chân những nhân viên có kinh nghiệm và kiến thức sâu về ngành.

Đối với những cử nhân mới tốt nghiệp chưa có nhiều kinh nghiệm và kỹ năng thực tế, mức lương thường dao động từ 6 đến 9 triệu đồng mỗi tháng. Mức lương này, mặc dù không cao như một số ngành khác, nhưng với việc điều chỉnh, sẽ trở nên cạnh tranh hơn và hấp dẫn hơn đối với sinh viên. Điều này sẽ giúp thu hút nhiều sinh viên tốt nghiệp chuyên ngành Việt Nam học tham gia vào lĩnh vực này, thay vì chuyển hướng sang các ngành có thu nhập cao hơn.

Tuy nhiên, để thực sự giữ chân và thu hút những chuyên gia có kinh nghiệm, mức lương cần phải cao hơn. Đối với những người đã có kinh nghiệm và kiến thức sâu về ngành, mức lương có thể cao hơn, khoảng từ 15 đến 20 triệu đồng mỗi tháng. Mức lương này sẽ không chỉ đáp ứng nhu cầu vật chất của chuyên gia mà còn thể hiện sự trân quý và đánh giá cao đóng góp của họ đối với ngành.

Bên cạnh điều chỉnh mức lương, các biện pháp khác cũng đang được thực hiện. Chẳng hạn, các chương trình đào tạo liên tục và nâng cao kỹ năng cho nhân viên đang làm việc trong ngành được tổ chức để nâng cao chất lượng và hiệu quả làm việc. Hơn nữa, các chính sách hỗ trợ như học bổng, trợ cấp nghiên cứu, và cơ hội thăng tiến cũng được áp dụng để khuyến khích và giữ chân nhân lực có năng lực.

Ngành Việt Nam học đang dần trở thành một xu hướng, không chỉ vì tầm quan trọng của nó trong việc bảo tồn và phát triển văn hóa quốc gia mà còn bởi vì những nỗ lực nhằm cải thiện điều kiện làm việc và thu nhập cho nhân viên. Với những biện pháp trên, hi vọng rằng tình trạng thiếu hụt nhân lực trong ngành sẽ dần được khắc phục, đồng thời thu hút được nhiều tài năng trẻ tham gia và đóng góp cho sự phát triển bền vững của ngành. 

Ngành Việt Nam học xin việc có dễ hay không? 

Ngành Việt Nam học hiện nay đối mặt với thách thức lớn trong việc tìm kiếm việc làm, chủ yếu do thiếu định hướng nghề nghiệp rõ ràng từ các trường đại học và sự hạn chế trong nhận thức của thị trường lao động về giá trị của ngành.

Sinh viên thường chỉ thấy các cơ hội nghề nghiệp gắn liền với giảng dạy hoặc nghiên cứu, trong khi thực tế, bối cảnh hội nhập quốc tế và xu hướng số hóa đang mở ra nhiều cơ hội mới. Các công ty đa quốc gia, tổ chức quốc tế, và ngành du lịch, báo chí, giáo dục quốc tế đều cần những nhân sự am hiểu văn hóa, ngôn ngữ Việt Nam.

Thực tế, ngành Việt Nam học không phải là một ngành “khó xin việc” nếu sinh viên biết cách trang bị cho mình những kiến thức và kỹ năng phù hợp. Quan trọng hơn cả là niềm đam mê, sự chủ động và khả năng thích ứng với những thay đổi của thị trường lao động. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, sinh viên Việt Nam học hoàn toàn có thể tự tin tìm được những công việc phù hợp và đóng góp vào sự phát triển của đất nước.

Kỹ năng cần thiết để nâng cao mức lương của ngành Việt nam học

Mặc dù đây không phải là một ngành “hot” như công nghệ thông tin hay tài chính, nhưng với những người có đam mê và được trang bị đầy đủ kỹ năng chuyên môn, ngành Việt Nam học vẫn mang lại nhiều cơ hội nghề nghiệp tốt và mức thu nhập xứng đáng. Tuy nhiên, để có được mức lương như mong muốn trong ngành này, không thể thiếu những yếu tố về khả năng và kỹ năng chuyên môn. 

• Ngoại ngữ: Khả năng giao tiếp và hiểu biết về các ngôn ngữ khác là rất quan trọng trong việc nghiên cứu và phục vụ cho các tổ chức và cơ quan công quyền.
• Kỹ năng nghiên cứu và phân tích: Các chuyên gia trong ngành Việt Nam học thường phải tiến hành nghiên cứu và phân tích các dữ liệu và tài liệu để đưa ra những kết luận chính xác.
• Kỹ năng viết lách: Việc viết báo cáo, bài báo và sách là một phần quan trọng trong công việc của những người làm trong lĩnh vực này. Do đó, kỹ năng viết lách cần được nâng cao.
• Kỹ năng quản lý thời gian: Với những dự án nghiên cứu lớn và phải tuân thủ các tiến độ, khả năng quản lý thời gian là rất quan trọng để bạn có thể hoàn thành công việc đúng hạn.
• Kỹ năng giải quyết vấn đề: Trong quá trình làm việc, sẽ luôn có những tình huống phát sinh. Khả năng phân tích, đưa ra giải pháp và xử lý vấn đề hiệu quả là một điểm cộng lớn.

Ngoài ra, việc rèn luyện các kỹ năng mềm như kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm cũng sẽ giúp bạn nổi bật trong công việc và nâng cao mức lương của mình.

Lời kết 

Như vậy, những lo lắng về việc học Việt Nam học ra trường làm gì hay lương có cao không đã được giải đáp một cách tương đối rõ ràng. Ngành học này trang bị cho sinh viên một nền tảng kiến thức sâu rộng và khả năng tư duy đa chiều, giúp họ linh hoạt thích nghi với nhiều môi trường làm việc khác nhau.

Dù ở vị trí nào, từ người kể chuyện văn hóa, nhà nghiên cứu, đến chuyên gia tư vấn, những kiến thức về Việt Nam luôn là tài sản quý giá. Mức lương không chỉ phụ thuộc vào ngành nghề mà còn vào năng lực cá nhân, kinh nghiệm và sự chủ động tìm kiếm cơ hội. Do đó, nếu có đam mê và định hướng rõ ràng, bạn hoàn toàn có thể gặt hái thành công.